شستشوی مخزن آب
وجود مخازن نگهداری آب در ساختمان‌ها، مجتمع‌های تجاری و مسکونی و حتی باغات و مزارع باعث شده است تا شستشوی مخزن آب از اهمیت زیادی برخوردار باشد. این مخزن‌ها برای نگهداری از آب به میزان مناسب برای ساکنین ساختمان مورد استفاده قرار گرفته و در زمان اوج مصرف می‌تواند مزایای زیادی برای افراد داشته باشد.
همچنین با توجه به قطعی‌های مکرر آب به دلایل مختلف، وجود این مخازن باعث حل مشکلات ساکنان ساختمان خواهد شد. یکی از موارد مهم در مورد نگهداری از این مخازن آب، نحوه شستشو و تمیز کردن آن است. در ادامه این مطلب قصد داریم به نکاتی در مورد شستشوی مخازن آب و نحوه انجام آن بپردازیم.
علت تمیز کردن و شستشوی مخزن آب چیست؟
یکی از سؤالاتی که ممکن است برای افراد مطرح شود، دلیل تمیز کردن و رسوب زدایی از مخازن آب است. ورود آب شرب شهری درون این مخازن به همراه املاح مختلف باعث ایجاد جرم در کف مخزن شده و می‌تواند رشد و تغذیه باکتری‌ها را در طولانی مدت فراهم کند.
از این رو بهتر است در فواصل زمانی مختلف برای تمیز کردن مخزن اقدام کرد. از طرفی پاکیزگی مخزن و رفع جرم‌های ایجاد شده در کف آن باید توسط افراد متخصص و یا با اطلاع از روش درست انجام آن صورت گیرد. در غیر این صورت ممکن است این مخازن آسیب دیده و به همین دلیل دیگر قابل استفاده نباشند و یا نیاز به تعمیر مخزن آب پلی اتیلن و فلزی باشد.
جلوگیری از رشد باکتری‌ها
ته نشین شدن املاح و رسوبات در کف مخزن می‌تواند شرایط مناسبی را برای رشد باکتری ایجاد کند. همچنین وجود باکتری در مخزن طعم و بوی آب را تغییر داده و ممکن است برای استفاده‌کنندگان چندان خوشایند نباشد. از طرفی شستشوی مخزن آب و لای روبی کف مخازن می‌تواند ضمن پاک کردن باکتری‌ها و رسوبات، مخزن را به حالت اولیه بازگردانده و عمر آن را طولانی‌تر کند. در برخی موارد ایجاد گل و لای و جلبک در کف مخزن نیز باعث می‌شود تا شستشوی این مخازن از اهمیت بسیار بالایی برخوردار شود.
مراحل شستشوی مخزن آب چیست؟
مخازن آب باید به صورت دوره‌ای به طور مناسب لایروبی شده و از هرگونه آلودگی پاک شود. نحوه تمیز کردن مخازن دارای مراحلی بوده که در ادامه به آن‌ها اشاره خواهد شد.
مرحله اول تخلیه آب به صورت کامل
پیش از اقدام به شستشو مخازن، باید آب موجود در آن به صورت کامل تخلیه شود. برای این کار باید شیر تخلیه را باز کرده تا زمان خارج شدن کامل آب منتظر ماند.
توجه به دو نکته مهم حائز اهمیت است. با اتصال شیلنگ می‌توان مسیر خروج آب را به راحتی هدایت کرد. همچنین معمولاً شیر تخلیه در مخازن آب بالاتر از کف مخزن قرار داشته و به همین دلیل کلیه آب مخزن از طریق شیر تخلیه نخواهد شد.
در این زمان بهتر است مخازن کوچک را مقداری کج کرده و آب آن را به طور کامل تخلیه کرد. در مخازن بزرگ نیز بهتر است از سطوح شیب‌دار و متحرک برای این کار بهره گرفت. برای تخلیه آب از ته مخزن می‌توان در مراحل ابتدایی از سطل و در نهایت از لیوان و یا ظروف کوچک نیز استفاده کرد. استفاده از دیگر ابزار‌ها از قبیل پمپ خلا برای مکش آب باقیمانده، حوله یا پارچه تمیز و خشک نیز توصیه می‌شود.
مرحله دوم تمیز کردن داخل مخازن آب
برای شستشوی مخزن آب نیاز به رعایت برخی دستورالعمل‌ها است که در ادامه به آن اشاره شده است.
در ابتدا باید محلول شستشوی مناسب برای سهولت کار ساخته شود. معمولاً این محلول با ترکیب مقداری آب ولرم و پودر یا مایع لباسشویی ساخته می‌شود.
برس زدن داخل مخزن
از اقدامات دیگر برای تمیز کردن داخل مخازن استفاده از برس است. برس زدن سطوح داخلی باعث می‌شود تا رسوبات و لجن از کف مخزن جدا شده و به راحتی بتوان مخازن را شستشو داد. همچنین محلول شستشو باعث آسان‌تر شدن برس کاری می‌شود. در زمان برس زدن باید توجه کنید تا فشار مناسبی روی برس اعمال شده و رسوبات به خوبی از کف مخزن جدا شوند.
استفاده از برس‌های دسته‌دار و یا دست بلند با توجه به حجم و ظرفیت مخازن متفاوت است. معمولاً در زمان برس زدن آن را به صورت عمودی و از بالا به پایین حرکت می‌دهند. برای پاک کردن سطوح داخل مخازن نیاز به استفاده از برس‌ها و اسفنج‌های سیمی نیست. زیرا این بروس‌ها باعث آسیب و خراش به دیواره مخزن خواهند شد.
بکارگیری واتر جت برای شستشوی مخزن آب و تمیز کردن سطوح داخلی
از ابزار‌های مهم برای تمیز کردن مخازن استفاده از واترجت است. در این زمان آب یا محلول شستشو را درون واترجت ریخته و از فاصله ۱۲۰ تا ۱۵۰ سانتی‌متر از سطح از این دستگاه استفاده کنید. همچنین بهتر است با زاویه ۴۵ درجه و با رعایت نکات ایمنی از جمله به کارگیری عینک ایمنی مورد استفاده قرار بگیرد.
نکات مهم در زمان شستشوی سطح داخلی
- در صورتی که رسوبات دیواره مخزن سخت بوده و از طریق محلول ترکیبی امکان جداسازی آن‌ها وجود ندارد، می‌توان از جوش شیرین روی دیواره استفاده کرده و سپس اقدام به برس کشی کرد.
- در زمان برس زدن و شستشوی مخزن آب باید به گوشه‌ها و اتصالات نیز توجه شود. این مکان‌ها معمولاً به سختی تمیز شده و باید وقت بیشتری را به این بخش‌ها اختصاص داد. در صورت لزوم می‌توان به جای برس از یک مسواک برای این مکان‌ها استفاده کرد.
- لوله‌ها و شیلنگ‌ها نیز باید شستشو داده شوند. برای این کار می‌توان با استفاده از پمپ آب و ریختن محلول مورد نظر، درون اتصالات و شلنگ‌های متصل را نیز تمیز کرد.
- برای خروج تمامی جرم‌ها به شستشوی کامل مخازن نیاز است. باید مخزن از آب کم پر شده و سپس با گذشت چند ساعت تخلیه شود. تکرار این کار باعث خواهد شد تا تمامی مایع درون آن خارج گردد.
ضدعفونی کردن به همراه شستشوی مخزن آب
پس از پشت سر گذاشتن مرحله تخلیه آب و رسوب زدایی از سطح داخلی مخزن باید برای ضدعفونی کردن آن اقدام کرد. ضدعفونی کردن مخزن نیز شامل مراحلی است که باید به ترتیب انجام شود.
- پر کردن مخزن تا سه چهارم حجم آن با کمک آب پاکیزه
- استفاده از محلول کلردار از قبیل آب ژاول یا وایتکس و ترکیب آن با آب برای ساخت محلول ضدعفونی‌کننده
- ریختن محلول ضدعفونی‌کننده ساخته شده به درون مخزن و پر کردن یک چهارم فضای باقیمانده آن
- باقی گذاشتن مخزن در همین حالت به مدت ۲۴ ساعت
- اندازه‌گیری کلر موجود در مخزن بوسیله دستگاه کلرسنج
- تخلیه محلول درون مخزن همانند روش تخلیه در مرحله اول
میزان مصرف ماده ضدعفونی‌کننده
معمولاً از مایع سفید‌کننده برای ضدعفونی‌کردن سطوح داخلی مخازن استفاده می‌شود. این مواد دارای میزان مشخص با درصدی از کلر هستند. مقدار مصرف این مایع برای ضدعفونی کردن و شستشوی مخزن آب برای مخازن مختلف متفاوت است. به عنوان مثال مخازن ۱۰۰۰ لیتری به ۴۰ میلی لیتر مایع سفید‌کننده نیاز دارند.
دو روش مهم در شستشوی مخزن آب
مخازن آب در اندازه‌های مختلف و به شکل‌های متفاوت ساخته می‌شوند. به همین دلیل امکان شستشوی مخزن و تمیز کردن آن‌ها به دو شیوه ممکن است. در روش اول به دلیل کوچک بودن ابعاد مخزن امکان ورود به داخل آن وجود ندارد. اما در روش دوم می‌توان وارد مخزن شده و سطح داخلی آن را تمیز کرد.
حالت اول برای مخازن کوچک
زمانی که به علت کوچک بودن مخزن امکان ورود به داخل آن وجود ندارد، تنها از طریق محلول ضدعفونی‌کننده می‌توان به لایروبی و تمیز کردن داخل آن پرداخت. برای این کار ابتدا مخزن به طور کامل تخلیه شده و دیواره‌ها و کف آن با کمک جاروی دسته بلند تمیز می‌شود. پس از آبکشی از محلول آب ژاول به ازای هر ۱۰۰ لیتر آب ۵ قطره استفاده خواهد شد. با گذشت ۲۴ ساعت از بکارگیری محلول ضدعفونی‌کننده، مجدداً مخزن تخلیه شده، تمیزکاری و آبکشی خواهد شد.
روش دوم و ورود به داخل مخزن
در زمانی که امکان ورود به داخل مخزن وجود دارد، می‌توان به راحتی به درون آن رفته و از آنجا اقدام به تمیزکاری کرد. در این روش به راحتی می‌توان جرم‌های کف مخزن را پاکسازی کرد. مراحل این روش نیز مانند روش قبلی بوده با این تفاوت که با ورود به درون مخزن می‌توان با استفاده از برس و فشار آب قوی داخل مخزن را به طور کامل تمیز کرد.
نکات مهم در زمان ورود به درون مخزن
با توجه به اینکه در این روش فرد به طور کامل درون مخزن قرار می‌گیرد، برای استفاده از شوینده‌ها، رعایت برخی نکات ایمنی اهمیت دارد. این شوینده‌ها نباید در همان مرحله ابتدایی ورود برای شستشوی مخزن آب استفاده شوند.
استفاده از شوینده‌هایی نظیر وایتکس باید در انتهای کار و در زمانی اندک و به سرعت مورد استفاده قرار بگیرند تا برای فرد مشکلی ایجاد نشود. در زمان شستشوی مخزن از قراردادن درب آن خودداری کنید. همچنین در زمان شستشوی مخزن باید نسبت به ورود و خروج هوا به درون آن اطمینان پیدا کرد.
بازه زمانی شستشوی مخزن آب
برای شستن سطح داخلی مخزن آب و پاکسازی آن به صورت دوره‌ای نمی‌توان زمان مشخصی را تعیین کرد. معمولاً شستشوی مخازن در بازه‌های زمانی مختلفی انجام می‌گیرد و این مورد به کیفیت آب شرب مورد استفاده بستگی دارد. در صورتی که مخزن آب در مناطق شهری و برای آب لوله کشی استفاده می‌شود، تمیز کردن مخزن برای یک بار در سال کافی است. برای تشخیص زمان مناسب شستشوی مخزن باید به طعم و بوی آب توجه شود. هر زمان آب خارج شده از مخازن دارای طعم و بوی دیگری بود، باید عملیات لایروبی مخزن را انجام داد.
روش شستن مخزن تصفیه آب
مخازن دستگاه‌های تصفیه آب خانگی نیز می‌توانند محیط مناسبی برای رشد عوامل میکروبی محسوب شوند. به همین دلیل توصیه می‌شود با گذشت ۳ الی ۴ سال از عمر دستگاه تصفیه آب مخزن آن تعویض شود.
همچنین بهتر است برای افزایش عملکرد مخزن و بالا رفتن کیفیت آب تصفیه شده به صورت دوره‌ای برای شستشو و ضدعفونی کردن محفظه داخلی مخزن اقدام کنید.
استفاده از مواد شیمیایی از قبیل اسید سیتریک، آب اکسیژنه، وایتکس یا کلر می‌تواند لایه رسوبی را از درون سطح مخزن حذف کرده و با ضدعفونی کردن آن از رشد عوامل میکروبی جلوگیری کرد. مراحل پاکسازی آن مشابه مخازن آب بوده و رعایت نکات ایمنی در زمان ضدعفونی کردن و شستشوی مخزن آب ضروری است.
نتیجه‌گیری
در این مطلب تلاش شد تا مراحل شستشو و جزم زدایی از مخازن آب به صورت مرحله به مرحله همراه با نکات مهم ارائه شود. وجود املاح مختلف در آب باعث رسوب در کف مخزن شده و شرایط رشد و تکثیر باکتری‌ها را فراهم خواهد کرد. به همین دلیل شستشوی مخزن می‌تواند ضمن لایروبی مخازن، کیفیت آب مصرفی را نیز افزایش دهد. رعایت نکات بهداشتی و ایمنی در زمان ضدعفونی کردن سطوح داخلی مخازن آب از اهمیت بالایی برخوردار است. بهتر است برای انجام این کار از افراد متخصص و حرفه‌ای استفاده شود.
گروه مهندسی برکه berke.ir با استفاده از نیروی متخصص و باتجربه خدمات متنوعی را در زمینه ساخت و آب‌بندی استخر، انواع مخازن، پشت بام، چاله آسانسور، نما و… ارائه میکند. تجربه و تخصص در طیف گسترده‌ای از فعالیت‌های این مرکز بهمراه تضمین کیفیت از جمله مزایای انتخاب گروه مهندسی برکه به شمار می‌رود.
چرا شستشوی درون مخزن آب الزامی است؟
با شستشو و رسوب زدایی درون مخزن آب کیفیت آب مصرفی افزایش پیدا کرده و با حذف باکتری‌ها از ایجاد بیماری‌های مختلف جلوگیری خواهد شد.
چگونه می‌توان مخزن آبی که امکان دسترسی به درون آن وجود ندارد را تمیز کرد؟
به دلیل عدم امکان ورود به درون این مخازن، با کمک یک جاروی دسته بلند و آب فشار قوی می‌توان تا حد امکان رسوبات را جدا کرده و با باز کردن شیر تخلیه آن‌ها را خارج کرد.
زمانبندی مناسب برای پاکسازی و ضدعفونی کردن مخازن آب کدام است؟
برای شستشوی مخازن نیاز به زمانبندی خاصی نبوده و هر زمان افت کیفیت آب و تغییر در طعم و بوی آن مشاهده شد باید برای شستشوی مخزن آب اقدام کرد.