آب بندی زیر زمین

آب بندی زیر زمین: روش‌ها، مزایا و چالش‌ها

در پروسه‌ی ساخت و نگهداری سازه‌های زیر زمینی، جلوگیری از نفوذ آب به داخل سازه و ایجاد خسارات با انجام مناسب آب بندی زیر زمین ممکن می‌شود. در این مقاله، ما به موضوعاتی همچون تعریف آب بندی زیر زمین، انواع سازه‌های زیر زمینی و نیاز هر کدام به آب بندی، هدف و معیارهای انتخاب روش آب بندی مناسب، روش‌های مختلف آب بندی زیر زمین و مزایا و چالش‌های هر یک از آن‌ها خواهیم پرداخت. همچنین در پایان مقاله، به سوالات رایج در این حوزه پاسخ خواهیم داد. تا انتها با ما همراه باشید.

تعریف آب بندی زیر زمین و اهمیت آن

آب بندی زیر زمین روشی است که با استفاده از مصالح و روش‌های مختلف، جریان آب را از ورود به فضاهای خالی یا سازه‌های موجود در فضای زیر زمین منع می‌کند. روش­های مختلفی شامل تزریق مواد عایق، لوله کشی و پمپاژ آب، تغذیه و تصفیه آب برای استفاده دوباره و غیره برای این کار موجود است. آب بندی زیر زمین برای حفظ سلامت و عمر سازه‌های زیر زمینی مانند پارکینگ‌، تونل‌، مترو، پناهگاه‌ها و زیر زمین منازل بسیار حائز اهمیت است؛ چرا که اگر آب به داخل این سازه‌ها نفوذ کند، می‌تواند باعث ایجاد انواع پوسیدگی­ ها، آسیب ­ها و خرابی‌های مختلف شود.

انواع سازه‌های زیر زمینی و نیاز هر کدام به آب بندی زیر زمین

سازه‌های زیر زمینی را می‌توان به دو گروه اصلی تقسیم کرد:

• سازه‌های عمودی مانند چاه، پایه و دیوار حائل
• سازه‌های افقی مانند تونل، پارکینگ و مترو

هر دو نوع سازه برای اهداف مختلفی مانند نگهداری یا انتقال بار، آب و مسافر به کار می‌روند. سازه‌های زیر زمین با چالش‌های متعددی روبرو هستند که آن­ها را نیازمند آب بندی مناسب می­کند. برخی از این چالش‌ها عبارتند از:

• ورود آب به سازه از شکاف‌ها و منافذ موجود در خاک یا سنگ اطراف
• تغییر شکل خاک در اثر فشار آب یا دما
• خوردگی مصالح فلزی یا بتن در اثر تماس با آب یا عوامل شیمیایی
• رشد باکتری‌ها، قارچ‌ها یا جلبک‌ها در اثر رطوبت بالا
• کاهش استحکام خاک در اثر جذب آب
• افزایش هزینه‌های نگهداری در اثر ورود آب

اگر به دنبال یک راه حل قابل اعتماد و مقرون به صرفه برای جلوگیری از نفوذ آب و رطوبت در ساختمان‌های خود هستید، گروه مهندسی برکه بهترین انتخاب برای شماست. این گروه با داشتن 15 سال تجربه در زمینه آب بندی زیر زمین، می‌تواند به شما خدمات با کیفیت ارائه دهد. فقط کافی است با شماره ۰۹۱۲۸۵۹۸۶۵۰ تماس بگیرید و نیاز خود را به کارشناسان ما بگویید. کارشناسان ما در روزهای کاری از ساعت 8 تا 21 و در روزهای تعطیل، از ساعت 9:30 الی 15 آماده پاسخگویی به شما هستند.

اهداف و معیارهای انتخاب روش آب بندی زیر زمین مناسب

آب بندی زیر زمین، بسته به نوع سازه، شرایط خاص پروژه و نظام قانونی محلی که قصد اجرای پروژه را داریم، می‌تواند دارای اهداف متفاوتی باشد. برای مثال، آب بندی زیر زمین می‌تواند به منظور جلوگیری از نفوذ آب به داخل فضای سازه، جلوگیری از تغذیه غیر کنترل شده منابع آب، کنترل فشار، دما، شیمی و رفتار خاک یا سنگ و یا کنترل تغذیه و تصفیه آب برای استفاده مجدد انجام شود.

انتخاب روش مناسب آب بندی زیر زمین باید با توجه به معیارهای استاندارد این حوزه صورت بگیرد. این معیارها شامل هزینه‌های اولیه و جاری، عمر مفید و کارآمدی، سازگاری با شرایط خاک، سنگ، آب و سازه، قابلیت اجرای و نظارت، قابلیت بازسازی و تعمیر، قابلیت انعطاف‌پذیری و تطابق با تغییرات شرایط و قابلیت حفاظت از منابع آب و محیط زیست می‌باشند.

چنانچه هنوز مفهوم آب بندی را به خوبی متوجه نشدید می توانید برای یافتن پاسخ سوال” آب بندی یعنی چه” با کارشناسان ما در تماس باشید.

روش‌های آب بندی زیر زمین

برای جلوگیری از نفوذ آب به سازه‌های زیر زمینی، دو نوع روش کاربردی وجود دارد: روش‌ سطحی و روش‌ عمقی.

روش‌های سطحی با استفاده از مصالح مختلف عایق کننده که به داخل یا بیرون سازه نصب می‌شوند، جریان آب را مسدود می‌کنند و عملیات آب بندی زیر زمین را انجام می­دهند؛ اما روش‌های عمقی با استفاده از تزریق مصالح مختلف به خاک یا سنگ در عمق، نفوذ پذیری و استحکام آن‌ها در مقابل آب را دستخوش تغییر می­سازند.

روش‌های سطحی

روش‌های آب بندی سطحی، روش‌هایی هستند که با استفاده از انواع مختلف پوشش‌های عایق، جلوی نفوذ آب به داخل فضای سازه را می‌گیرند. این پوشش‌ها بر اساس نوع، خصوصیات و نحوه اعمال به گروه‌های مختلفی تقسیم بندی می‌شوند:

پوشش‌های نفوذگر

این مصالح مخصوص آب بندی زیر زمین، مصالحی عایق کننده هستند که با پر کردن منافذ و ترک‌های خاک یا سنگ، جلوی رسیدن آب به آن‌ها را می‌گیرند. پوشش‌های نفوذگر ممکن است از سیمان، رزین، بیتومین یا پلیمر ساخته شده و با روش‌های گوناگونی مانند ریختن، پاشش یا قلم زنی به سطح خاک یا سنگ نصب می‌شوند.

این پوشش‌ها مزایای مهمی دارند؛ مانند هزینه‌ ارزان، قابلیت نصب به سطوح نامتقارن و ناصاف و نهایتا، قابلیت بازسازی و تعمیر بالا. اما در عین وجود این نکات مثبت، چالش‌هایی نیز با پوشش­ های نفوذگر همراه هستند. از جمله این چالش ­ها می­توان به عدم تحمل فشار آب زیاد، عدم تحمل تغییرات حجمی، شیمیایی، دمایی و مقاومت پایین در برابر خوردگی و سایش اشاره نمود.

پوشش‌های مقاوم در برابر فشار

برای جلوگیری از نفوذ آب به فضای داخلی سازه­ی زیر زمینی، می‌توان از مصالحی استفاده کرد که پوشش‌هایی سفت و محکم را تشکیل می‌دهند. این پوشش‌ها مقاوم در برابر فشار هستند و ممکن است از بتن، فلز، سنگ یا کامپوزیت ساخته شده باشند. روش‌های مختلفی برای اتصال این پوشش‌ها به سطح خاک یا سنگ وجود دارد، مانند چسباندن، جوشکاری، پیچ و مهره و … .

استفاده نمودن از این پوشش‌ها مزایای مختلفی را به همراه خواهد داشت؛ من جمله قابلیت بالا در تحمل فشار آب زیاد، تحمل خوب تغییرات شیمیایی، حجمی، دمایی و بر خلاف پوشش­ های نفوذگر، توانمندی کافی برای مقاومت در برابر خوردگی و سایش.

اما همچنین معایبی نیز در این نوع پوشش­ ها موجود است، مثل هزینه‌های زیاد، نیاز به دقت و کارآمدی زیاد در اجرا، نیاز به تجهیزات و دستگاه‌های خاص در اجرا، نیاز به نظارت و بازرسی دائم در نگهداری و عدم قابلیت ترمیم و بازسازی در صورت لزوم.

پوشش‌های الاستومریک

پوشش‌هایی نرم و انعطاف‌پذیر که از پلیمر، لاستیک یا کائوچو ساخته شده‌اند، پوشش‌های الاستومریک نامیده می‌شوند. این پوشش‌ها با روش‌های متفاوتی مانند چسباندن، بستن و دوختن روی سطح خاک یا سنگ قرار می‌گیرند و جلوی نفوذ آب به فضای سازه را می‌گیرند.

پوشش‌های الاستومریک برای آب بندی زیر زمین مزایای زیادی را به ارمغان می ­آورند، از جمله تطابق با تغییرات شکل سطح، انعطاف‌پذیری و تحمل تغییرات حجمی، دمایی و تغذیه، امکان تصفیه آب برای استفاده مجدد و قابلیت ترمیم و بازسازی. اما از طرف دیگر همچنین چالش‌هایی را نیز به همراه دارند مانند عدم تحمل فشار آب زیاد، عدم تحمل شعله و حرارت زیاد، عدم تحمل خوردگی و سایش، عدم تحمل تغییرات شیمیایی خاک یا سنگ و نیاز به نظارت و بازرسی مستمر در نگهداری.

روش‌های عمقی

با استفاده از روش­های عمقی برای آب بندی زیر زمین و از طریق تزریق مواد مختلف به لایه‌های عمقی خاک یا سنگ، نفوذ پذیری و استحکام آن‌ها را دستخوش تغییر می­کنند. این روش‌های آب بندی بر اساس نوع ماده­ی مورد استفاده، خصوصیات ویژه­ی عایق و نحو­ه­ ی تزریق کردن به محل، به گروه‌های مختلفی دسته‌بندی می‌شوند:

تزریق رزین یا سیمان

آب بندی با تزریق رزین یا سیمان یک روش عمقی برای جلوگیری از نفوذ آب به خاک یا سنگ است. در این روش، محلول‌های رزین یا سیمان با لوله‌ها و پمپ‌ها به منافذ، شکستگی‌ها و ترک‌های خاک یا سنگ فشرده شده و آن‌ها را پر می‌کنند. این روش مزایایی مانند امکان تزریق در اعماق، قابلیت تنظیم کردن خصوصیات محلول و تاثیر مثبت بر افزایش استحکام سازه زیر زمینی است. اما همچنین دارای چالش‌هایی مانند هزینه‌های بالا، نیاز به دقت و کارآمدی بالا، نظارت و بازرسی مستمر و توجه به رعایت استانداردهای محیط زیستی است.

تزریق فوم یا ژل

این روش آب بندی با استفاده از فشردن محلول‌های فوم یا ژل به خاک یا سنگ، منافذ، شکستگی‌ها و ترک‌های آن‌ها را پر کردخ و از نفوذ آب ممانعت می‌کند. محلول‌های فوم یا ژل با لوله‌ها و پمپ‌ها تزریق شده و بعد از گذشت زمان، جامد می‌شوند. این روش مزایایی دارد که شامل تزریق عمقی، تزریق به محل دارای نفوذ پذیری بالا، تنظیم خصوصیات و زمان جامد شدن محلول و حفاظت از آب و محیط زیست است. اما همچنین چالش‌هایی دارد که شامل هزینه‌های بالا و نیاز به دقت زیاد در اجرا است.

تزریق نانو ذرات

در این روش آب بندی، خاک یا سنگ با لوله‌ها و پمپ‌ها مورد هدف قرار گرفته و منافذ، شکستگی‌ها و ترک‌های آن‌ها با محلول‌های مخصوص حاوی نانو ذرات پر می‌شود تا از نفوذ آب به داخل آن­ها جلوگیری گردد. خصوصیات محلول‌های نانو ذرات براساس شرایط پروژه قابل تغییر است. این روش مزایایی از جمله امکان تزریق در عمق، تزریق در محلی با نفوذ پذیری کم، تاثیر قابل توجه بر افزایش استحکام و کارآمدی سازه و حفاظت از آب و محیط زیست دارد. اما این روش آب بندی نیز با چالش‌های هزینه‌های بالا، دقت و کارآمدی بالا، نظارت و بازرسی مستمر و استانداردهای محیط زیستی مواجه است.

مزایا و چالش‌های روش‌های مختلف آب بندی زیر زمین

روش‌های مختلف آب بندی زیر زمین با توجه به نوع، خصوصیات و نحوه اعمال دارای مزایا و چالش‌های متفاوتی هستند که باید در انتخاب روش مناسب برای هر پروژه مورد توجه قرار گیرند. در این بخش، به مقایسه هزینه، عمر مفید و کارایی روش‌های مختلف، بررسی عوامل محیطی، فنی و اجرایی مؤثر بر انتخاب روش آب بندی و ارائه راهکارهای بهبود کارآمدی و کاهش هزینه‌های روش‌های آب بندی خواهیم پرداخت.

مقایسه هزینه، عمر مفید و کارایی روش‌های مختلف

براساس نوع، خصوصیات و نحوه اعمال روش‌های آب بندی زیر زمین، هزینه، عمر مفید و کارایی آن‌ها متفاوت است. هزینه‌های اولیه و جاری، طول عمر کارآمد و درصد جلوگیری از نفوذ آب در جدول زیر به صورت خلاصه برای مقایسه روش‌های مختلف نشان داده شده است.

بررسی عوامل محیطی، فنی و اجرایی مؤثر بر انتخاب روش آب بندی

انتخاب روش آب بندی مناسب برای هر پروژه، یکی از مهم‌ترین تصمیمات مهندسی است که باید با در نظر گرفتن عوامل مختلفی صورت گیرد. این عوامل شامل نوع و شکل سازه زیر زمین، عمق و مساحت آن، خصوصیات خاک یا سنگ، شرایط هیدرولوژیکی و هیدروژئولوژیکی، نحوه بارگذاری بر سازه، دما و رطوبت محیط، عوامل شیمیایی، حرارت و فشار، استانداردهای کیفی و کمی پروژه، استانداردهای قانونی و محیط زیستی پروژه، هزینه‌های اولیه و جاری پروژه، زمان و نحوه اجرا و نگهداری پروژه می‌باشد. این عوامل ممکن است در هر پروژه به مقادیر متفاوت و با اولویت‌های مختلف دخالت داشته باشند. بنابراین، باید با تحلیل دقیق و جامع از تمام جنبه‌های موثر بر پروژه، روش آب بندی مناسب را انتخاب کرد.

راهکارهای بهبود کارآمدی و کاهش هزینه‌های روش‌های آب بندی

آب بندی زیر زمین یکی از مهم‌ترین عوامل در موفقیت پروژه‌های ساختمانی است که نیاز به بهبود کارآمدی و کاهش هزینه‌های آن دارد. برای این منظور، لازم است قبل از شروع ساخت، شرایط پروژه را مورد بررسی قرار داده و روش آب بندی مناسب را انتخاب کنید. همچنین، باید کیفیت و کمیت مصالح و روش‌های آب بندی را با آزمایشات مختلف تضمین کرده و نظارت و بازرسی مستمر بر عملکرد آن‌ها داشته باشید. نهایتا، در صورت نقص یا خرابی، سعی کنید که تعمیر و بازسازی روش آب بندی زیر زمین انجام شده را با استفاده از روش‌های بهینه و در اسرع وقت به انجام برسانید.

گروه مهندسی برکه، نامی معتبر و شناخته شده در زمینه آب بندی زیر زمین، آب بندی دیوار حائل و … است. این گروه با استفاده از دانش فنی و تکنولوژی پیشرفته، مشکلات نفوذ آب و رطوبت را در سطوح زیر زمینی شما حل می‌کند. با 15 سال سابقه کار در این حوزه، گروه مهندسی برکه تضمین می‌کند که شما با خیال راحت می­توانید از خدمات ما استفاده کنید. برای مشاوره رایگان، با شماره ۰۹۱۲۸۵۹۸۶۵۰ تماس بگیرید و با کارشناسان ما صحبت کنید. ساعت پاسخگویی ما در روزهای کاری از ساعت 8 تا 21 و در روزهای تعطیل، از ساعت 9:30 الی 15 است. منتظر شنیدن صدای گرم شما هستیم.

جمع‌بندی

در این مقاله، به معرفی آب بندی زیر زمین، اهمیت، اهداف و معیارهای آن، روش‌های مختلف آب بندی سطحی و عمقی و مزایا و چالش‌های هر یک از آن‌ها پرداختیم. همچنین مقایسه ­ی هزینه ­ها، عمر مفید و کارایی روش‌های مختلف، بررسی عوامل محیطی، فنی و اجرایی مؤثر بر انتخاب روش آب بندی و ارائه راهکارهای بهبود کارآمدی و کاهش هزینه‌های روش‌های آب بندی از جمله آب بندی دیوار، زیر زمین و … هم در این مقاله بررسی گردید. در پایان، به برخی از سوالات متداول در مورد آب بندی زیر زمین پاسخ خواهیم داد.