آب بندی استخر بدون تخریب

آب بندی استخر بدون تخریب

بعد از ساخت استخر، ممکن است همچنان مشکل نفوذ آب وجود داشته باشد. این موضوع باعث هدر رفت آب و در دراز مدت، کاهش طول عمر استخر می‌شود. به همین دلیل آب بندی استخر بدون تخریب اهمیت زیادی دارد. یکی از انواع استخرها، استخر خاکی است که برای ذخیره آب مورد استفاده قرار می‌گیرد. برای آب بندی استخر خاکی هم روش‌های مختلفی وجود دارد. در این مطلب قصد داریم به صورت کامل در مورد این روش‌ها و اهمیت آب بندی استخر صحبت کنیم. با ما همراه باشید.

بررسی اهمیت و ضرورت آب بندی استخر خاکی

بعد از طراحی و ساخت استخر، مهم‌ترین موضوع آب بندی آن است. آب بندی از این جهت اهمیت دارد که عدم توجه به آن، باعث تخریب سازه در آینده خواهد شد. به هر حال بعد از ساخت استخر هم، ممکن است درزها و شکاف‌هایی در سازه استخر وجود داشته باشد. این درزها و شکاف‌ها به هر نحوی که شده باید آب بندی شوند؛ در غیر این صورت با مشکلات زیادی مواجه خواهید شد.

آب بندی استخر خاکی، یکی از مهم‌ترین دغدغه‌های سازندگان انواع استخر است. وقتی استخر به خوبی آب‌بندی نشود، نمای بیرونی یا ظاهری آن هم زیبا نخواهد بود. با آب‌بندی استخر، سازه در برابر سرما و یخ‌زدگی هم مقاوم‌تر خواهد شد. به هر حال نباید اجازه داده شود تا کوچک‌ترین درز و شکافی برای نفوذ آب باقی بماند. آب بندی استخر شامل کف و دیواره‌های استخر می‌شود. برای آب بندی استخر روش‌های مختلفی وجود دارد که انتخاب آنها بستگی به نظر کارشناس و وضعیت موجود دارد.

بررسی دلایل اصلی نشت آب استخر

برای این که آب بندی استخر خاکی با بهترین کیفیت انجام شود، شناسایی علت نشت آب اهمیت زیادی دارد. به هر حال دلایل مختلفی باعث نشت آب استخر می‌شوند که در ادامه برخی از مهم‌ترین آنها آشنا می‌شوید.

1. عایق کاری نامناسب

احتمالا اولین علتی که به ذهن اغلب افراد می‌رسد، آب بندی یا عایق کاری نامناسب است. این موضوع هم ممکن است دو دلیل داشته باشد: اجرای نامناسب یا انتخاب روش عایق کاری اشتباه! روشی که برای عایق بندی انتخاب می‌شود، اهمیت زیادی دارد. برخی روش‌ها مقاومت لازم را ندارند و خیلی زود در برابر فشارها و تنش‌ها کم می‌آورند. البته اجرای مناسب روش‌های عایق بندی هم اهمیت زیادی دارد. اگر بهترین روش را هم انتخاب کنید، اما در اجرا مشکل داشته باشید، عایق بندی با مشکل مواجه خواهد شد.

2. مشکلات سازه‌ ای استخر

این نوع مشکلات ریشه‌ای هستند. به همین دلیل پیدا کردن آنها کار ساده‌ای نیست؛ چرا که به سادگی قابل تشخیص نیستند. مشکلات سازه‌ای را نمی‌توان با نگاه کردن به کاشی و سرامیک استخر پیدا کرد. تشخیص مشکلات سازه‌ای و برطرف کردن آنها را کارشناسان این حوزه برعهده دارند. آنها با ابزارهای خاص و تجربه‌ای که در این زمینه دارند، می‌توانند مشکلات مربوط به سازه را به راحتی تشخیص دهند.

3. مشکلات تاسیسات استخر

گاهی ممکن است نشت آب از تأسیسات استخر باشد. منظور از تأسیسات تمام دستگاه‌ها و لوله‌هایی است که برای رساندن آب به استخر مورد استفاده قرار می‌گیرند. از مهم‌ترین مشکلات تأسیسات استخر، می‌توان به استفاده از لوله‌های غیراستاندارد اشاره کرد. البته نصب نامناسب لوله‌ها هم نقش مهمی در نشت آب دارد.

بررسی تأثیر آب بندی استخر خاکی در حفظ گرمای آب

طبیعی است که وقتی فضای استخر به خوبی آب بندی یا عایق‌بندی نشود، گرمای داخل استخر از طریق دیواره‌ها به سمت بیرون رانده می‌شود. به همین دلیل دمای آب استخر هم کاهش پیدا می‌کند. همانطور که می‌دانید، دمای استخر باید در حد مطلوب باشد تا مشکلی برای شناکردن ایجاد نشود. این دما باید بین 24 تا 28 درجه سانتی‌گراد باشد.

با این اوصاف یکی از دلایل اصلی آب بندی استخر خاکی، می‌تواند جلوگیری از هدررفت دمای آب استخر باشد. این موضوع اهمیت زیادی از نظر مصرف انرژی دارد. به همین دلیل باید روش مناسب آب بندی استخر را انتخاب کرد.

آب بندی سازه استخر و اهمیت آن

یکی از مسائلی که گاها به آن کم‌توجهی می‌شود، آب بندی سازه استخر است. وقتی آب بندی سازه استخر به خوبی انجام نمی‌شود، کار به آب بندی استخر بعد از اجرا نمی‌رسید. نکته مهم در آب بندی سازه استخر، استفاده از ژل میکروسیلیکا به همراه ابرهای روان‌کننده است. به هیچ عنوان استفاده از چسب بتن در آب بندی سازه استخر توصیه نمی‌شود. استفاده از چسب بتن هم از نظر فنی و هم از نظر اقتصادی مناسب نیست.

آب بندی سازه استخر باعث می‌شود تا عایق کاری از ریشه انجام شود. به این ترتیب در آینده دچار دردسرهای زیادی نخواهید شد. در صورتی که سازه استخر به هر دلیلی مقاومت کافی در برابر نفوذ آب نداشته باشد، باید از آنی‌گیر و پودرهای کریستال‌شونده استفاده شود. آنی‌گیر نوعی ملات برای آب بندی است. به هر حال استفاده از این مواد، فشارهای مثبت و منفی را تا حدود زیادی خنثی می‌کند.

منظور از استخر خاکی چیست؟

قبل از پرداختن به موضوع آب بندی استخر خاکی، بهتر است با این نوع استخر بیشتر آشنا شوید. استخرهای خاکی رایج‌ترین نوع استخر برای ذخیره‌سازی آب هستند. این نوع استخرها بیشتر در کشاورزی کارایی دارند. برای مثال از استخر خاکی، برای ذخیره آب قنات،چاه، رودخانه، چشمه، بارندگی و … استفاده می‌شود. معمولا آب داخل استخر خاکی ذخیره و در مواقع ضروری مورد استفاده قرار می‌گیرد. از این آب ذخیره‌شده برای آبیاری، پرورش ماهی و … استفاده می‌کنند.

موضوع مهم بعدی در مورد آب بندی استخر خاکی، هزینه احداث و آب بندی آن است. به طور کلی هزینه احداث و آب بندی استخر خاکی در نقاط مختلف ایران متفاوت است. این موضوع به آب و هوای منطقه و فصل احداث هم بستگی دارد. از دیگر عوامل تاثیرگذار در هزینه استخر خاکی، تعداد ماشین‌آلات به کار رفته، بیل مکانیکی و … هستند.

بررسی پوشش و آب بندی استخرهای خاکی

همانطور که اشاره شد، هدف اصلی از احداث استخرهای خاکی، ذخیره و نگهداری آب است. به همین دلیل موضوع عایق بندی یا آب بندی آنها اهمیت زیادی پیدا می‌کند. چرا که در صورت مناسب نبودن آب بندی استخر خاکی، بخش قابل توجهی از آب ذخیره‌شده از بین خواهد رفت. برای جلوگیری از هدررفت آب، استفاده از روش‌های مناسب عایق‌بندی اهمیت زیادی دارد. شکل ظاهری استخرهای خاکی، اغلب به صورت دایره یا مستطیل است.

موضوع عایق بندی استخرهای خاکی از گذشته وجود داشته است. در گذشته از روش‌های قدیمی، مثل کاهگل، سیمان، ایزوگام، دوغاب و … استفاده می‌کردند. البته بعضی از این روش‌ها هنوز هم در برخی مناطق رایج است. به طور کلی استفاده از روش‌های آب بندی استخر خاکی به میزان آب داخل استخر و بودجه تعیین‌شده بستگی دارد.

نکته مهم در خصوص عایق بندی استخر خاکی، عدم جلوگیری کامل روش‌های آب بندی از هدر رفت آب است. به همین دلیل باید بعد از آب بندی هم به صورت دوره‌ای و منظم تعمیر و نگهداری آب بندی استخر خاکی در دستور کار قرار بگیرد.

معرفی انواع آب بندی استخر بدون تخریب

برای عایق بندی یا آب بندی استخر روش‌های مختلفی وجود دارد. متخصصین این حوزه با توجه به نیاز استخر و وضعیت موجود، اقدام به انتخاب یکی از این روش‌ها می‌کنند. هر کدام از روش‌های آب بندی استخر خاکی، مزایای خاص خود را دارند. در ادامه با این روش‌ها بیشتر آشنا می‌شوید.

1. استفاده از رزین آب بندی

یکی از رایج‌ترین و در عین حال کاربردی‌ترین روش‌های عایق‌ بندی استخرها، استفاده از رزین مخصوص آب بندی است. جنس این رزین از اکرولیک و پلیمر است و با بتن و سیمان مخلوط می‌شود. معمولا از این رزین برای آب بندی انواع استخرها، ازجمله بتنی و سیمانی استفاده می‌شود. رزین وقتی با سیمان و بتن ترکیب می‌شود، تراکم آنها را افزایش می‌دهد. به این ترتیب راه نفوذ آب بسته می‌شود. در میان روش‌های آب بندی استخر بدون تخریب، استفاده از رزین صرفه اقتصادی بالاتری دارد.

نکته مهم در خصوص اجرای رزین آب بندی، تمیز بودن محل استفاده از آن است. همچنین سطحی که قرار است رزین روی آن ریخته شود، باید کاملا خشک باشد. رزین بعد از 48 ساعت کاملا خشک می‌شود و می‌توان از استخر استفاده کرد.

بهتر است در این فاصله زمانی از تردد یا ریختن آب روی آن خودداری کنید. به این ترتیب رزین را می‌توان یکی از راحت‌ترین روش‌های آب بندی استخر هم دانست. مقاومت دمایی رزین بین 20 تا 120 درجه سانتی‌گراد است. به همین دلیل انعطاف بالایی در برابر تغییرات آب و هوایی دارد.

2. استفاده از پودر پلیمر

پودر پلیمر را می‌توان یکی از مقاوم‌ ترین روش‌ های آب بندی استخر خاکی یا هر استخر دیگر دانست. پلیمر جنس بسیار مقاومی دارد. با این حال در اجرای آن باید حساسیت زیادی به خرج داده شود. چرا که اجرای نامناسب باعث ایجاد نشتی مجدد می‌شود. در هنگام استفاده از پودر پلیمر هم باید محل موردنظر کاملا تمیز و خشک شود. پودر پلیمر هم بعد از 24 ساعت خشک می‌شود و قابل استفاده است. بهتر است پودر پلیمر توسط افراد متخصص اجرا شود.

3. استفاده از پودر نفوذگر و کریستال شونده

یکی دیگر از روش‌های آب بندی استخر بدون تخریب است که در استخرهای بتنی بهتر جواب می‌دهد. این پودرها را برای افزایش مقاومت با آب مخلوط می‌کنند. پودر نفوذگر و کریستال شونده در حفاظت از استخر نقش موثری دارند. این پودرها به راحتی در بتن نفوذ می‌کنند و برای پوشش نشتی‌ها بسیار مناسب هستند. آب بندی استخر با استفاده از پودر کریستال‌ شونده هم یکی از اقتصادی‌ترین روش‌ها محسوب می‌شود.

4. استفاده از پلیمر مایع

بعد از پودر پلیمر، مایع پلیمر نیز یکی از روش‌های موثر جلوگیری از نشتی آب استخر به حساب می‌آید. روش استفاده از مایع پلیمری هم بسیار ساده است. در واقع نیازی به مخلوط کردن آن وجود ندارد و همان مراحل پودر پلیمر روی آن اجرا می‌شود.

5. استفاده از خمیر مایع

از دیگر روش‌های آب بندی استخر است که در آن الیاف رزین و پلیمر با هم ترکیب شده‌اند و به شکل خمیر درآمده‌اند. این خمیر حالت کشسانی دارد و به راحتی قابل استفاده است. این ویژگی باعث می‌شود تا از استخر در مواقع ترک‌خوردگی محافظت کند. استفاده از خمیر مایع برای آب بندی استخر، باعث می‌شود تا لایه محافظ در برابر حرارت و سرما ایجاد شود.

6. استفاده از چسب کاشی

این روش مثل سایر روش‌ها قادر به مقابله با نفوذپذیری آب نیست، اما مکمل خوبی برای این کار به شمار می‌رود. از پلیمرهای سیمانی در چسب کاشی استفاده می‌شود که بسیار مقاوم هستند. این محصول خاصیت چسبندگی بالایی دارد و می‌توان از آن برای کاشی‌های قدیمی استخر هم استفاده کرد. خاصیت چسبندگی این محصول باعث افزایش طول عمر و آب بندی استخر کاشی شده بدون تخریب می‌شود.

استفاده از پوشش ژئو ممبران برای آب بندی استخر خاکی

یکی از محبوب‌ترین شیوه‌های آب بندی استخرهای خاکی، استفاده از پوشش ژئو ممبران است. عایق کاری استخر ژئوممبران علاوه‌بر نفوذناپذیری بالا، قیمت بسیار مناسبی هم دارد. همچنین عمر مفید این محصول بسیار بالاست. معمولا پوشش ژئوممبران به صورت رول وجود دارد. به همین دلیل به آن ورق هم گفته می‌شود. جنس ژئوممبران از پلی اتیلن است. از پلی اتیلن در لوله‌های سیاه آبیاری هم استفاده می‌کنند. پلی اتیلن مقاوت بالایی در برابر نفوذپذیری آب دارد.

استفاده از پوشش ژئو ممبران در مقایسه با پوشش‌های سیمانی یا بتنی بسیار بصرفه‌تر است. طول عمر آن هم نسبت به پوشش سیمانی و بتنی بسیار بیشتر است. از دیگر ویژگی‌های پوشش ژئو ممبران، می‌توان به مقاومت بالای آن در برابر سرما و گرما اشاره کرد.

نحوه اجرای پوشش ژئو ممبران چگونه است؟

اجرا و نصب ورق ژئو ممبران بسیار ساده است و خیلی سریع‌تر از سایر روش‌ها انجام می‌شود. به طوری که می‌توان روزانه تا 1000 متر ورق ژئو ممبران نصب کرد. برای اجرای ژئو ممبران، کافی است کمی خاک نرم غلتک‌خورده وجود داشته باشد. به این ترتیب نیازی به زیرسازی خاصی هم وجود ندارد. همه این عوامل دست در دست هم می‌دهند تا هزینه‌های اجرای ژئو ممبران کاهش پیدا کنند.

پوشش ژئو ممبران علاوه‌بر استخرهای خاکی، برای استخرهای بتنی یا سیمانی هم مناسب است. در واقع پوشش ژئو ممبران یک روش مناسب برای آب بندی استخر خاکی و بتنی محسوب می‌شود. با استفاده از پوشش ژئو ممبران، نفوذپذیری آب استخر تقریبا به صفر می‌رسد.

بررسی ویژگی‌های پوشش ژئو ممبران استخرهای خاکی

استفاده از ژئو ممبران برای استخرهای خاکی، تقریبا صد در صد نفوذناپذیری برای آب ایجاد می‌کند. علاوه‌بر مزایا و ویژگی‌هایی که برای این نوع پوشش ذکر کردیم، قابلیت‌های دیگری هم دارد که در ادامه به بررسی آنها خواهیم پرداخت.

1. مقاومت بالا در برابر انواع مواد خورنده

مواد موجود در ژئو ممبران از نظر شیمیایی خنثی هستند. به این ترتیب در واکنش‌های شیمیایی سایر مواد شرکت نمی‌کنند. همچنین به دلیل فشردگی و غلظت بالا، زنجیره‌های تشکیل نفوذناپذیری در برابر سایر مواد شیمیایی دارند. به همین دلیل مواد شیمیایی نمی‌توانند به ساختار آنها نفوذ پیدا کنند. همه این ویژگی‌ها باعث می‌شوند تا ژئو ممبران مقاومت عالی در برابر انواع مواد خورنده داشته باشد.

2. مقاومت در برابر اشعه UV

همانطور که می‌دانید تابش اشعه UV، ممکن است باعث کاهش مقاومت مکانیکی مواد مختلف شود. با این حال ژئو ممبران در برابر این اشعه مقاومت لازم را دارد. به همین دلیل می‌توان آنها را بدون پوشش و به صورت روباز، برای آب بندی استخر خاکی استفاده کرد.

3. مقاومت در برابر رویش گیاهان و حملات بیولوژیکی

یکی از عواملی که باعث تخریب پوشش‌های آب بندی یا عایق بندی می‌شوند، جوندگان، میکروارگانیسم‌ها و ریشه گیاهان هستند. باید در انتخاب پوشش آب بند به این عوامل توجه کافی داشته باشید. ژئو ممبران‌ با توجه به جنس و عملکرد خود در برابر حملات انواع جوندگان، میکروارگانیسم‌ها و ریشه گیاهان جان سالم به در می‌برد! این محصول که مطابق استانداردهای رسمی آلمان ساخته شده است در برابر حملات بیولوژیکی هم مقاومت لازم را دارد.

4. مقاومت مکانیکی

از دیگر ویژگی‌های ورق ژئوممبران، می‌توان به بالا بودن مقاومت مکانیکی آن اشاره کرد. ژئو ممبران در برابر تنش‌ها و نیروهای وارده تغییر شکل نمی‌دهد و نامتقارن نمی‌شود. به این ترتیب ژئو ممبران بدون هیچگونه فشار و تنشی، کاهش نفوذپذیری آب را تضمین می‌کند. همچنین دچار ترک‌خوردگی و انهدام نمی‌شود.

5. مقاومت محیطی

وقتی دمای محیط افزایش پیدا می‌کند، مقا.مت کششی کاهش پیدا می‌کند. همچنین طول پوشش‌ها هم افزیش پیدا می‌کند. ژئو ممبران برخلاف سایر محصولات، باید در دمای -40 تا 80 درجه سانتی‌گراد بدون تغییر دوام بیاورد. به این ترتیب می‌توان پوشش‌های ژئو ممبران را بدون مشکل شکنندگی یا تردشدگی در مای پائین و یا شل‌شدگی در دمای بالا، مورد استفاده قرار داد. همه این ویژگی‌ها باعث می‌شوند تا ژئو ممبران بهترین گزینه برای استفاده در مناطق سردسیر یا گرمسیر باشد. مقاومت مکانیکی را می‌توان یکی از بهترین و کارآمدترین خصوصیات ورق‌های ژئو ممبران دانست.

6. مقاومت در برابر انحلال

منظور از انحلال، فرایندی است که مولکول‌های موجود در مواد را جذب می‌کند. به این ترتیب تورم و افتادگی شکل می‌گیرد. این واکنش باعث از بین رفتن تدریجی مواد می‌شود. ژئو ممبران در برابر این پدیده هم مقاومت بسیار خوبی دارد.

7. مقاومت در برابر تصعید

به خارج شدن مواد پلاستیسایزر از پوشش ژئو ممبران در اثر حرارت، تصعید گفته می‌شود. البته باید اشاره کنیم که در ترکیبات ژئو ممبران، پلاستیسایزر وجود ندارد. همچنین درصد آنتی اکسیدان موجود در ژئو ممبران بسیار پائین است. به همین دلیل احتمال وقوع تصعید در پوشش‌های ژئو ممبران بسیار پائین است.

استفاده از ورق ژئوتکستایل برای آب بندی استخر خاکی

یکی دیگر از روش‌هایی که می‌توان با آن از نفوذ آب استخر جلوگیری کرد، پوشش ژئوتکستایل است. با وجود این که استفاده از این نوع پوشش در مقایسه با ژئو ممبران هزینه بیشتری دارد، اما کیفیت لازم را ندارد. به همین دلیل استقبال از این نوع پوشش برای استخرهای خاکی بسیار کمتر است.

اجرای ورق ژئوتکستایل هم بسیار دیرتر از ورق ژئو ممبران است. بعد از اجرای این پوشش، مقابله با نفوذپذیری به صورت کامل انجام نمی‌شود. به هر حال با وجود معایب زیادی که این روش دارد، استفاده از آن محدود است.

 آب بندی استخر خاکی با استفاده از بنتونیت

در بعضی زمین‌ها به دلیل وجود خاک رس، فشردگی مناسبی ایجاد می‌شود. به این ترتیب کف حوضچه فشردگی لازم برای حفظ آب را خواهد داشت. برای اضافه کردن بنوتنیت در زمین‌های خاک رس، کار ساده‌تری دارید. چرا که زمین‌های خاک رس به بنتونیت کمتری برای مقاومت احتیاج دارند. این در حالی است که زمین‌های شنی به بنتونیت بسیار زیادی نیاز دارند.

 معرفی چند عایق رطوبتی کارآمد برای آب بندی استخر خاکی

استفاده از عایق‌های رطوبتی برای آب بندی استخرهای خاکی، رواج بسیار زیادی دارد. برخی از مهم‌ترین عایق‌های رطوبتی استخرهای خاکی، عبارتند از:

• ورق و روکش مخصوص: برخی از ورق‌ها، مثل ایزوگام و پی وی سی از استخر در برابر عوامل محیطی محافظت می‌کنند.
• ملات آب بندی شده: استفاده از ملات یا بتن برای پوشاندن استخر اهمیت زیادی دارد. بتن یکی از قدیمی‌ترین پوشش‌های استخر محسوب می‌شود.
• الاستومرهای دوجزئی: این عایق‌های رطوبتی از دو جزء پودرهای سیمانی و مواد پلیمری ساخته شده‌اند. این عایق رطوبتی را می‌توان با استفاده از برس یا قلم‌مو بر روی سطوح بتنی اعمال کرد.
• نانو عایق استخر خاکی: یکی دیگر از عایق‌های رطوبتی برای آب بندی استخر است که به ملات یا بتن استخر اضافه می‌شود و راه‌های نفوذ آب را کاملا می‌بندد.

کلام پایانی

استخرهای خاکی محلی برای ذخیره‌سازی آب هستند. معمولا از استخرهای خاکی برای مصارف کشاورزی استفاده می‌کنند. البته ممکن است این استخرها برای پرورش آبزیان و … هم باشند. به هر حال برای این که ذخیره‌سازی آب با مشکل مواجه نشود، بهتر است آب بندی استخر خاکی جدی گرفته شود. برای آب بندی انواع استخرها روش‌های مختلفی وجود دارد. در این مطلب به بررسی انواع روش‌های آب بندی استخر پرداختیم.

هر کدام از این روش‌ها مزایا و معایب خاص خود را دارند. انتخاب روش آب بندی باید با نظر و مشورت کارشناسان و متخصصان این حوزه انجام شود. برخی روش‌ها هزینه زیادی دارند و زمان زیادی هم برای اجرا صرف می‌کنند. با این حال برخی روش‌ها هم وجود دارند که با صرف هزینه کم، بیشترین بازدهی را دارند.

کارشناسان ما در وبسایت برکه، آماده همکاری و ارائه مشاوره در زمینه آب بندی و عایق کاری انواع استخرها هستند. در این وبسایت انواع تجهیزات مورد نیاز برای ساخت و آب بندی استخر با قیمت و کیفیت مناسب به فروش می‌رسند.