ساخت حوض با سنگ
پیش از رونق آپارتمان سازی در ایران، ساخت حوض در حیاط خانه‌های ویلایی یکی از مرسوم‌ترین روش‌ها برای زیباسازی فضای خانه‌ها به شمار می‌رفت. در سال‌های اخیر شاهد آن بوده‌ایم که بسیاری از افراد دوباره به ساخت حوض با متریال‌هایی مانند سنگ روی آورده‌اند.
البته زیباسازی محیط با ساخت حوض سنگی تنها به حیاط خانه‌های ویلایی و آپارتمان‌ها محدود نمی‌شود و میتوان برای زیباسازی فضاهای سبز مانند پارک‌ها نیز به سراغ ساخت این حوض‌ها رفت. حوض‌های ساخته‌شده با سنگ به خوبی با سایر عناصر طبیعی مانند درختان، چمن، انواع گل و گیاه و … هماهنگ می‌شوند. در این مطلب، قصد داریم تا شما را با مراحل ساخت حوض با سنگ و کاربردهای مختلف آن آشنا کنیم.
ساخت حوضچه با سنگ چه کاربردی دارد؟
بدون شک اولین و مهمترین کاربرد حوض‌های سنگی کمک به زیباسازی حیاط خانه‌ها ویلایی یا آپارتمان‌ها است. امروزه بسیاری از آپارتمان‌ها نیز دارای حیاط‌های کوچکی هستند که شما میتوانید با به خرج دادن مقداری ذوق و سلیقه، برای زیباسازی این فضا یک حوض سنگی کوچک در آن بسازید. به دلیل استفاده از المان‌های طبیعی برای ساخت حوض‌های سنگی، این حوض‌ها می‌توانند با زیباسازی محل زندگی باعث بهبود و تقویت روحیه شما شوند.
اگر شما نیز از آن دسته افرادی هستید که تصور می‌کنند از حوض سنگی تنها برای زیباسازی محیط استفاده می‌شود، اشتباه می‌کنید! معماران برای ساخت حوض با سنگ تنها به همین یک مورد بسنده نمی‌کنند و سایر کاربردهای این حوض را نیز مد نظر قرار می‌دهند. خوشبختانه به دلیل پیشرفت تکنولوژی و وجود تجهیزات پیشرفته امکان نگهداری بهتر از حوضچههای سنگی برای ما فراهم شده است.
به عنوان مثال، شما میتوانید برای برطرف کردن مشکلاتی مانند رشد انواع جلبک، قارچ و … در حوض و محیط اطراف آن از سیستم‌های گردش و فیلتراسیون آب استفاده کنید. همچنین اگر قصد نگهداری از ماهی‌ها را داشته باشید نیز میتوانید با نصب سیستم گرمایشی مناسب، دمای آب را برای زندگی ماهی‌ها روی حالت استاندارد تنظیم کنید. در ادامه با برخی از کاربردهای جذاب حوض‌های سنگی آشنا می‌شویم که احتمالا شما هم از آن‌ها اطلاعی ندارید.
ساخت حوض با قلوه سنگ به منظور ذخیره آب
یکی از دلایل اصلی محبوبیت ساخت حوض با سنگ در میان معماران ایرانی، نقش این سازه در ذخیره آب است. همان‌طور که می‌دانید، بسیاری از مناطق کشور ایران اب مشکل کم‌آبی و کاهش میزان بارندگی مواجه هستند. از طرف دیگر، بسیاری از ما در طول سال بارها با مشکل قطعی آب مواجه می‌شویم. در واقع قطعی آب به یکی از مشکلات متداول ما در سال‌های اخیر تبدیل شده است. معمولا این مشکل در فصول گرم سال مانند تابستان به اوج خود می‌رسد.
ساخت حوض سنگی یکی از راه‌حل‌های ساده و کاربردی برای تامین آب در مواقع بروز مشکلاتی مانند کم‌آبی یا قطعی موقت آب است. هر چند نمی‌توان از آب حوض به عنوان آب آشامیدنی استفاده کرد، اما در مواقع بحران آب ذخیره‌شده در حوض می‌تواند برای مواردی مانند شستشو به ما کمک کند.
در نتیجه ساخت حوضچه با سنگ در مناطق گرمسیر و کویری کشور می‌تواند در بسیاری از موارد به برطرف کردن مشکل کم‌ابی یا قطعی آب کمک کند. اگر شما به معماری خانه‌های قدیمی ساخته‌شده در این مناطق نگاهی بیندازید، متوجه می‌شوید که بیشتر این خانه‌ها در حیاط خود دارای یک حوض کوچک برای ذخیره آب هستند.
کمک به کاهش دمای هوا در روزهای گرم تابستان
یکی از کاربردهای مهم و جالب ساخت حوض با سنگ، کمک به کاهش دمای محیط و خنک کردن هوا در فصول گرم سال مانند تابستان است. در گذشته بسیاری از سیستم‌های سرمایشی پیشرفته امروزی هنوز تولید و اختراع نشده بودند. از طرف دیگر، امکان استفاده از سیستم‌های سرمایشی برای همه افراد فراهم نبود. به همین علت است که ساخت حوض به عنوان یکی از بخش‌های جدایی نا‌پذیر طراحی ساختمان به شمار می‌رفت.
افراد می‌توانستند با ساخت حوض سنگی در قسمت جلویی خانه به کاهش دمای محیط کمک کنند. به عنوان مثال، در شهر کویری یزد به منظور کاهش گرمای طاقت‌فرسای هوا در فصل تابستان از همین روش کاربردی استفاده می‌شد. اهالی این شهر با ساخت حوض در مسیرهای بادگیر خانه خود می‌توانستند دمای هوا را تا حد قابل قبولی تعدیل کنند. عبور جریان هوا از روی آب حوض سنگی و وارد شدن آن به محیط خانه باعث کاهش دما به صورت طبیعی و بدون نیاز به هیچ‌گونه هزینه‌ای می‌شود.
با توجه به این نکته که ما در چند سال اخیر شاهد افزایش شدید دمای هوا در فصول گرم سال بوده‌ایم و از طرف دیگر، هزینه استفاده از تجهیزات سرمایشی افزایش پیدا کرده است، ساخت حوض با قلوه سنگ در حیاط خانه‌های ویلایی می‌تواند یک گزینه ایده‌آل برای کنترل دمای محیط خانه باشد. به این صورت، شما با یک تیر دو نشان می‌زنید و در کنار کاهش دما، در مصرف انرژی نیز صرفهجویی خواهید کرد.
ساخت حوض با سنگ برای آبیاری باغچه
بسیاری از ما امروزه در محیط‌های شلوغ شهری زندگی می‌کنیم و ارتباط خود با طبیعت را تا حد زیادی از دست داده‌ایم. یکی از ساده‌ترین روش‌ها برای جلوگیری از قطع شدن ارتباط خود با طبیعت، ساخت یک باغچه زیبا در حیاط خانه و رسیدگی به گیاهان، گل‌ها و درختان کاشته‌شد در آن است. همان‌طور که اشاره کردیم، در چند سال اخیر بسیاری از افراد دوباره به معماری سنتی ایرانی روی آورده و به ساخت باغچه و حوض سنگی درحیاط خانه‌های خود علاقه‌مند شده‌اند.
ضروری‌ترین نکته برای پرورش انواع گل و گیاه در باغچه خانه رسیدگی و آبیاری منظم است. یک روش ساده برای تامین آب مورد نیاز به منظور آبیاری گل‌ها و گیاهان کاشته‌شده در باغچه ساخت حوض با سنگ است. شما میتوانید با ساخت حوض سنگی در حیاط خانه علاوه‌بر تنظیم دمای هوا و زیباسازی محیط از آب موجود در آن برای آبیاری گیاهان، درختان و گل‌های باغچه استفاده کنید.
رسیدگی به گل‌ها و گیاهان باغچه شخصی در حیاط خانه و آبیاری منظم آن‌ها می‌تواند شما را از فضای خسته‌کننده و یکنواخت زندگی در محیط‌های شهری دور کرده و باعث تقویت ارتباط شما با طبیعت شود. همچنین نگهداری از گیاهان و آبیاریم منظم آن‌ها می‌تواند باعث بهبود روحیه شما و از بین بردن افکار منفی و اضطراب شود.
ساخت حوضچه با سنگ برای تامین رطوبت مورد نیاز
احتمالا شما هم در هنگام سفر به شهرهای گرم و خشک ایران مانند اصفهان، شیراز، یزد و … با تعداد زیادی از خانه‌های ویلایی مواجه شده‌اید که در حیاط خود دارای حوض‌های سنگی هستند. اگر به دنبال علت ساخت حوض با سنگ در خانه‌های مناطق کویری و خشک کشور هستید، باید به این نکته توجه داشته باشید که ساخت حوض سنگی می‌تواند به تامین رطوبت مورد نیاز به منظور ایجاد شرایط ایده‌آل برای زندگی در این مناطق گرم و خشک کمک کند.
رطوبت هوا در مناطق گرم و کویری مانند اصفهان و یزد با میزان رطوبت در مناطق شرجی و شمالی کشور قابل مقایسه نیست. عدم وجود رطوبت می‌تواند زندگی در مناطق کویری را برای افراد بسیار دشوار کند. به همین علت، اهالی مناطق کویری از طریق ساخت حوضچه با سنگ رطوبت مورد نیاز برای زندگی درشرایط ایده‌آل را فراهم می‌کنند.
از طرف دیگر، به دلیل گرمایش زمین و کاهش میزان بارندگی، در چند سال اخیر شاهد کاهش رطوبت و خشکی هوا در بسیاری از بخش‌های خوش آب‌وهوای کشور بوده‌ایم. ساخت حوض با قلوه سنگ در حیاط خانه‌ها می‌تواند برای اهالی این مناطق نیز کاربردی و موثر باشد. اگر شما نیز یکی از ساکنان مناطق گرم و خشک کشور هستید، میتوانید برای تامین رطوبت مورد نیاز به سراغ ساخت حوض سنگی بروید.
امکان نگهداری از موجودات آبزی در حوض‌های سنگی
از دیگر کاربردهای ساخت حوض با سنگ میتوان به امکان نگهداری از انواع موجودات آبزی مانند ماهی‌ها اشاره کرد. نگهداری و پرورش ماهی یکی از تفریحات جذاب برای افرادی به شمار می‌آید که به این موجودات علاقه دارند. نگهداری از موحودات آبزی نیز می‌تواند باعث تقویت ارتباط با طبیعت و بهبود روحیه شما شود.
همان‌طور که می‌دانید، ساخت حوض و نگهداری از ماهی‌ها و سایر موجودات آبزی از گذشته در میان ایرانیان مرسوم بوده است. اگر شما نیز از متولدین دهه‌های 60 یا پیش از آن باشید، احتمالا ماهی‌های گلی مشغول به شنا در حوض خانه‌های ویلایی را به یاد دارید. ساخت حوضچه با سنگ به منظور پرورش و نکهداری از ماهی‌ها برای این دسته از افراد بسیار جذاب است و می‌تواند خاطرات شیرینی را در ذهن آن‌ها تداعی کند.
همان‌طور که مشاهده می‌کنید، کاربرد ساخت حوض سنگی تنها به زیباسازی محیط محدود نمی‌شود و شما میتوانید برای موارد دیگری مانند ذخیره آب، آبیاری گل و گیاهان باغچه، نگهداری از موجودات آبزی و تامین رطوبت مورد نیاز به سراغ احداث حوض سنگی بروید. برای طراحی و ساخت حوض سنگی باید از خدمات یک مجموعه فنی و مهندسی باتجربه و شناخته‌شده استفاده کرد.
مراحل ساخت حوض با سنگ
ساخت حوض با سنگ به نسبت فرایند ساده‌ای دارد و شما میتوانید در مدت زمان کوتاهی پروژه خود را در محل مورد نظر اجرا کنید. هر چند احداث حوضچه با سنگ فرایند ساده‌ای دارد، اما همان‌طور که اشاره کردیم، شما برای ساخت حوض سنگی باید به یک گروه فنی و مهندسی باتجربه و متخصص مراجعه کنید. زیرا ساده بودن فرایند احداث حوض سنگی به معنای عدم نیاز به تخصص برای اجرای پروژه نیست. یک گروه فنی و مهندسی باتجربه باید از مرحله انتخاب محل مناسب برای احداث حوض تا مرحله آب‌بندی آن در کنار شما باشد و علاوه‌بر بر مشارکت در ساخت، در تمامی این مراحل به شما مشاوره دهد.
مراحل ساخت حوض با قلوه سنگ عبارتند از:
- تعیین محل مناسب برای ساخت حوض
- طراحی نقشه و تعیین ابعاد حوض
- حفاری و گودبرداری
- انجام زیرسازی‌های لازم
- آب‌بندی حوض با استفاده از عایق‌های رطوبتی
- اجرای سنگ‌ها و قرار دادن آن‌ها در محل مناسب
- کنترل نهایی
انتخاب محل مناسب برای ساخت حوض با سنگ
اولین گام برای ساخت حوض با سنگ، انتخاب محل مناسب برای اجرای پروژه است. برای انتخاب مکان مناسب به منظور ساخت حوض سنگی باید از کارشناسان مجموعه فنی و مهندسی مشاوره بگیرید. اما سوالی که برای بسیاری از افراد به وجود می‌آید، این است که برای انتخاب محل مناسب ساخت حوض سنگی باید به چه نکاتی توجه داشته باشیم؟
اولین و مهمترین نکته برای انتخاب محل احداث حوض، در نظر گرفتن نقطه‌ای از حیاط یا فضای سبز مورد نظر است که امکان برخورداری از ترکیبی از سایه و تابش نور خورشید به صورت همزمان برای ما فراهم باشد. زیرا چنین فضایی علاوه‌بر ایجاد شرایط مناسب برای رشد طبیعی گیاهان از رشد انواع جلبک، قارچ و … جلوگیری میکند. همچنین شما باید محلی را برای حوض انتخاب کنید که در دیدرس قرار داشته باشد.
در انتخاب محل مناسب برای ساخت حوضچه با سنگ باید به نکات ایمنی نیز توجه داشته باشید. به عنوان مثال، شما باید از ساخت حوض در نزدیکی محل نصب و عبور خطوط گاز و برق خانه خودداری کنید. زیرا ساخت حوض در چنین نقاطی می‌تواند باعث ترکیدگی لوله و نشتی گاز یا برق‌گرفتگی و قطع شدن خطوط برق شود. کارشناسان تیم پیمانکار با بررسی تمامی این موارد، بهترین نقطه را برای ساخت حوض سنگی انتخاب می‌کنند.
تعیین ابعاد حوض سنگی و طراحی نقشه
پس از انتخاب محل مناسب برای ساخت استخر با سنگ، نوبت به طراحی نقشه و تعیین ابعاد حوض می‌رسد. ابعاد حوض با توجه به مساحت خالی موجود در حیاط خانه یا فضای سبز مورد نظر تعیین می‌شود. هر چه شما فضای خالی بیشتری در اختیار داشته باشید، میتوانید به سراغ ساخت حوض سنگی بزرگتری بروید.
فردی که طراحی نقشه را برعهده می‌گیرد، باید با توجه به ابعاد و شکل ظاهری تعیین‌شده، اقدام به طراحی حوضچه سنگی کند. هر چه شکل هندسی حوض پیچیده‌تر باشد، برای طراحی آن به تخصص و تجربه بیشتری نیاز است. در این مرحله موارد دیگری مانند عمق استخر، چگونگی نصب سیستم لولهکشی، محل نصب سیستم فیلتراسیون آب و … نیز تعیین می‌شوند.
حفاری زمین برای ساخت حوض سنگی
نخستین گام و مرحله عملی پروژه ساخت حوض با سنگ، حفاری زمین است. برای این منظور، ابتدا حدود حوض با استفاده از موادی مانند گچ بر روی زمین مشخص می‌شود. سپس تیم پیمانکار با استفاده از تجهیزات و ماشین‌آلات مکانیکی شروع به حفاری زمین می‌کنند. نوع تجهیزات و ماشین‌آلات مورد استفاده برای حفاری به ابعاد و عمق حوض سنگی بستگی دارد.
همان‌طور که می‌دانید، اغلب حوض‌ها را در ابعاد کوچک و با عمق کم طراحی می‌کنند. به همین علت معمولا برای حفاری کاسه حوض از تجهیزات و ماشین‌آلات مکانیکی سنگین استفاده نمی‌شود. کارگران برای حفاری زمین به منظور ساخت حوض سنگی بیشتر از تجهیزات و لوازم دستی سبک استفاده می‌کنند.
انجام زیرسازی‌های لازم برای ساخت حوضچه با سنگ
پس از پایان حفاری زمین و ایجاد کاسه حوض سنگی، معمولا شما نیاز با انجام زیرسازی دارید. در گام اول، شما باید سنگ‌های بزرگ و تیز موجود در حفره را تخلیه کنید تا در مراحل بعدی زیرسازی با مشکل خاصی مواجه نشوید. همچنین توجه داشته باشید که کف حوض سنگی باید دارای شیب نسبی باشد.
پس از خارج کردن سنگ‌های تیز و ایجاد شیب نسبی در قسمت کف حوض سنگی، برای مشخص کردن مسیر حوضچه از یک لایه شن استفاده می‌شود. پس از پر کردن لایه زیرین حوض با شن، باید روی آن را با استفاده از متریال‌های مصنوعی مانند پارچه‌های کنفی پر کنید. این پارچه‌های کنفی در مراحل بعدی به آب‌بندی و عایق‌کاری حوض سنگی کمک می‌کنند.
آب‌بندی حوض سنگی با عایق‌های رطوبتی
آب‌بندی و عایق‌کاری یکی از مهمترین مراحل ساخت حوض با سنگ به شمار می‌آید. متاسفانه بسیاری از افراد از اهمیت آب‌بندی حوض سنگی غافل می‌شوند. آب‌بندی نه تنها می‌تواند از نفوذ آب به خارج از حوضچه سنگی و بروز مشکلاتی مانند نشست زمین کمک کند، بلکه می‌تواند از هدر رفتن آب و افزایش هزینه‌های جانبی شما جلوگیری کند.
برای آب‌بندی حوض‌های سنگی معمولا از انواع آسترهای ضدآب استفاده می‌شود. این آسترها به سادگی مانند یک لایه پوششی بر روی پارچه‌های کنفی نصب‌شده در حوض قرار می‌گیرند و از نفوذ رطوبت و آب به بخش‌های خارجی حوض جلوگیری می‌کنند. توجه داشته باشید که پوشش ضد آب باید نزدیک به 20 تا 25 سانتی‌متر از لبه حوضچه را نیز پوشش دهد.
قرار دادن سنگ‌ها و کنترل نهایی پروژه
پس از آب‌بندی حوض، نوبت به مرحله پایانی ساخت حوض با قلوه سنگ می‌رسد. در این مرحله سنگ‌های مورد نظر فضای حفره ایجادشده در زمین را به طور کامل پر می‌کنند. پیشنهاد می‌شود که برای ساخت حوض سنگی از سنگ‌هایی استفاده کنید که از لحاظ شکل ظاهری و ابعاد با یکدیگر متناسب باشند.
پس از قرارگیری سنگ‌ها در حفره حوض سنگی، مراحل احداث حوضچه سنگی به پایان می‌رسد. پیمانکار پروژه برای اطمینان از اجرای صحیح پروژه و عدم وجود مشکل باید حوضچه را از آب پر کرده و عملکرد آن را به طور دقیق مورد ارزیابی قرار دهد. در صورتی که هیچ گونه مشکلی وجود نداشته باشد، پروژه آماده تحویل به کارفرما خواهد بود.
عوامل موثر بر هزینه ساخت حوض سنگی
همان‌طور که می‌دانید، مسائل مالی و هزینه مربوط به احداث حوض سنگی یکی از دغدغه‌های اصلی کارفرمایان به شمار می‌آید. تمامی کارفرمایان تمایل دارند که پروژه ساخت حوض با سنگ را با کمترین هزینه ممکن به پایان برسانند. به همین علت، شما به عنوان یک کارفرما باید با عوامل موثر بر هزینه ساخت حوض سنگی در محیط‌های مختلف آشنا باشید.
جهت آشنایی با عوامل موثر بر هزینه ساخت حوض سنگی و برآورد دقیق هزینه‌های خود میتوانید با کارشناسان یک مجموعه فنی و مهندسی فعال در این حوزه مشورت کنید. عواملی که می‌توانن ددر طول اجرای پروژه باعث افزایش یا کاهش هزینه‌های شما شوند، بسیار متعدد هستند.
برخی از مهمترین عوامل موثر بر هزینه احداث حوضچه سنگی عبارتند از:
- متراژ یا ابعاد حوضچه سنگی
- کیفیت متریال مورد استفاده برای ساخت حوض
- نوع و مقدار سنگ مورد نیاز
- میزان تجربه و تخصص تیم پیمانکار
ابعاد حوض سنگی چه نقشی در هزینه ساخت آن دارد؟
زمانی که درباره هزینه ساخت حوض با سنگ صحبت می‌کنیم، به این نتیجه می‌رسیم که یکی از مهمترین عواملی که می‌تواند باعث افزایش یا کاهش هزینه ساخت حوضچه سنگی شود، متراژ یا همان ابعاد آن است. بزرگ بودن حوض سنگی از لحاظ ابعاد به معنای نیاز به متریال، مصالح، نیروی کار و زمان بیشتر است.
تمامی این موارد باعث می‌شوند که هزینه شما به عوان کارفرمای پروژه افزایش پیدا کند. در صورتی که نیازی با احداث حوضچه سنگی در ابعاد بزرگ ندارید، بهتر است برای صرفهجویی در هزینه‌های خود به سراغ حوضچههای کوچک بروید.
رابطه کیفیت متریال با هزینه ساخت حوضچه
یکی دیگر از عواملی که می‌تواند هزینه ساخت حوض با سنگ را تحت‌تاثیر خود قرار دهد، نوع و کیفیت متریال مورد استفاده برای ساخت حوض است. کیفیت متریال‌های موجود برای زیرسازی و آب‌بندی استخر با یکدیگری متفاوت است. شما برای استفاده از متریال‌های باکیفیت‌تر باید هزینه بیشتری را پرداخت کنید. از طرف دیگر، نوع سنگ مورد استفاده برای ساخت حوض نیز می‌تواند روی هزینه شما برای احداث حوض سنگی اثرگذار باشد. در نتیجه شما در هنگام برآورد هزینه‌های خود حتما نسبت به نوع و کیفیت متریال مورد استفاده توجه ویژه‌ای داشته باشید.
ساخت حوض سنگی با کمترین هزینه با خدمات گروه مهندسی برکه
ساخت حوض سنگی و یا ساخت حوض آجری برای زیباسازی محیط زندگی یا فضاهای سبز مانند پارک‌ها از چند دهه قبل در ایران رواج داشته است. از مهمترین کاربردهای ساخت حوض با سنگ میتوان به کاهش دمای هوا، تامین رطوبت مورد نیاز، آبیاری گیاهان و درختان، ذخیره آب و … اشاره کرد. مراحل ساخت حوض سنگی نسبتا ساده هستند و توسط پیمانکاران باتجربه در مدت زمان کوتاهی اجرا می‌شوند.
گروه مهندسی برکه به عنوان یکی از برترین مجموعه‌های فنی فعال در حوزه طراحی، ساخت و آب‌بندی انواع حوض‌های سنگی و حتی ساخت حوض برای غاز و پرورش انواع ماهی ها شناخته می‌شود. اگر شما نیز قصد احداث یک حوض سنگی استاندارد با کمترین هزینه را دارید، میتوانید با کارشناسان ما در گروه برکه تماس بگیرید.
ساخت حوضچه با سنگ چه مزایایی دارد؟
امکان ساخت حوض در اشکال هندسی متنوع، صرفهجویی در هزینهها، امکان اجرای پروژه در سریعترین زمان ممکن و ... از مهمترین مزایای ساخت حوض با سنگ به شمار میآیند.
چرا باید حوض سنگی را آب بندی کرد؟
برای جلوگیری از هدر رفتن آب و نفوذ رطوبت به سطوح خارجی حوض باید آن را آب بندی کرد.
آیا میتوان برای حوضچههای سنگی تجهیزاتی مانند پمپ آب نصب کرد؟
در صورت نیاز شما میتوانید با طراحی سیستم لولهکشی برای تامین آب حوض از یک پمپ استفاده کنید.