PH آب استخر

چگونه PH آب استخر را پایین بیاوریم ؟

برای داشتن یک استخر سالم و بهداشتی باید همواره میزان PH آب را کنترل کنید. زیرا تغییر PH آب تأثیر به سزایی در سطح شفافیت آب، طول عمر تجهیزات استخر، سلامت شناگران، عملیات گندزدایی و… دارد. درجه استاندارد PH آب باید بین 7.2 تا 7.8 باشد. در این مقاله از سایت برکه قصد داریم به شما آموزش دهیم که در صورت افزایش PH آب استخر، چگونه مقدار PH را پایین بیاورید. پس تا آخر این مقاله با ما همراه باشید.

PH آب چیست؟

همان‌طور که می‌دانید آب یک ماده خنثی است که از ترکیب دو یون H+ و OH- تشکیل شده است. H+ به‌عنوان عامل اسیدی و OH- به‌عنوان عامل قلیایی یا بازی، آب در نظر گرفته می‌شود. خنثی بودن آب به معنای این است که مقدار این دو یون در آب یکسان است و در نتیجه PH آب، مقدار 7 را نشان می‌دهد.

اما درصورتی‌که این تعادل از بین برود. آب خاصیت اسیدی یا بازی پیدا می‌کند. در هنگام کنترل آب استخر مقدار یون H+ را اندازه‌گیری می‌کنند. درصورتی‌که این مقدار بین 0 تا 6 باشد، اسیدی بودن آب را نشان می‌دهد و اگر بین 8 تا 14 باشد، بیانگر قلیایی بودن آب است.

به‌طورکلی اگر میزان املاح موجود در آب، کمتر از حد نرمال باشد آب برای جبران کمبود خود به سطوح و تجهیزات استخر حمله می‌کند و باعث خورندگی در آنها می‌شود. از طرف دیگر اگر املاح آب بیشتر از حد مشخص شده باشد، با رسیدن به حالت فوق اشباع، مواد شیمیایی اضافی خود را در قالب رسوب روی سطوح مختلف استخر و تجهیزات به جا می‌گذارد؛ بنابراین عدم تعادل شیمیایی آب، می‌تواند باعث ایجاد آسیب‌های جدی به تجهیزات استخر شود. همچنین باعث کاهش میزان اثرگذاری مواد ضدعفونی‌کننده در آب استخر می‌گردد.

فواید تنظیم و کنترل PH آب استخر

مواد شیمیایی موجود در آب استخر، هر کدام PH مخصوص به خود را دارند در نتیجه بعد از مدتی، این مواد باعث به‌هم‌خوردن PH آب استخر می‌شوند. فواید تنظیم PH آب در استخرها عبارت‌اند از:

افزایش اثر ضدعفونی‌کنندگی کلر: اگر برای ضدعفونی‌کردن آب استخر از کلر استفاده می‌کنید باید بدانید که میزان اثربخشی خاصیت ضدعفونی‌کنندگی این ماده به‌شدت تحت‌تأثیر PH آب است.

اگر میزان PH آب در حدود 7.4 باشد مقدار ضدعفونی کنندگی کلر 60 درصد و در صورتی که PH آب عدد 8 را نشان دهد، درصد گندزدایی آب توسط کلر، به 20 درصد کاهش می‌یابد. در نتیجه برای اینکه کلر عملکرد درستی در رابطه با ضدعفونی کردن آب استخر داشته باشد، باید PH آب همیشه به حالت خنثی نگه داشته شود.

• کاهش میزان جلبک: جلبک‌هایی که در استخر رشد می‌کنند نسبت به کلر حساس هستند. یعنی اگر کلر عملکرد درستی داشته باشد این جلبک‌ها نمی‌توانند در آب استخر رشد کنند. برای افزایش سطح عملکرد کلر، بایستی PH آب همیشه در محدوده مشخص شده یعنی بین 7.2 الی 7.6 باشد.

اما درصورتی‌که PH آب تنظیم باشد؛ اما در نقاط خاصی از استخر جلبک وجود داشته باشد باید بدانید که احتمالاً در این نقاط مشکلی مانند راکد ماندن آب وجود دارد. برای برطرف‌کردن این مشکل،  می‌توانید به‌صورت دستی مقداری پودر کلر (هیپوکلریت کلسیم) به آن نواحی بپاشید. پودر کلر در مدت کوتاهی شما را از شر جلبک‌های مزاحم خلاص خواهد کرد.

• جلوگیری از خوردگی لوازم و تجهیزات استخر: بالابودن PH آب خاصیت قلیایی آب را بالا می‌برد و پایین‌بودن PH ، باعث می‌شود تا آب خاصیت اسیدی پیدا کند. در این صورت تمایل به خوردگی و پوسیدگی تجهیزات استخر افزایش پیدا می‌کند و این امر باعث صدمات و خسارات زیادی به تجهیزات و لوازم استخر می‌شود.
• جلوگیری از رسوب و کدرشدن آب: همان‌طور که گفتیم بالابودن PH آب استخر، منجر به افزایش خاصیت قلیایی آب می‌شود. این موضوع باعث ایجاد رسوب داخل فیلترهای تصفیه آب و همچنین بر روی سطح کاشی‌ها می‌گردد. ضمنا افزایش خاصیت قلیایی آب، رنگ آب استخر را کدر می‌کند.
• افزایش میزان رضایت‌مندی کاربران: تنظیم نبودن PH آب، می‌تواند سلامتی افرادی را که در آب شنا می‌کنند را به خطر بیندازد. عدم تنظیم PH آب ، باعث ایجاد بیمارهای پوستی و سوزش در چشم شناگران می‌شود. بهتر است بدانید که PH اشک انسان در حدود 7.4 است.

نحوه اندازه‌گیری میزان PH در آب استخر

برای اندازه‌گیری PH آب موجود در استخر، ابتدا تست کیت PH را تهیه نمایید تا بتوانید بر اساس اسیدی یا قلیایی بودن آب، برای کاهش یا افزایش PH آن اقدام کنید. مراحل تست به این صورت است که باید مقداری از آب استخر را جمع‌آوری کرده و در ظرف‌های شیشه‌ای و تمیز بریزید. سپس مقداری از محلول تست را با آب مخلوط کرده و منتظر شوید تا آب تغییر رنگ دهد.

باتوجه‌به تغییر رنگ نمایشگر PH در تست کیت، می‌توانید مقدار PH آب را مشاهده نمایید. معمولاً این مقدار بین عدد 0 تا 14 خواهد بود. مقدار 7 بیانگر محیط نیترال (خنثی) است. مقادیر بالاتر از 7  نشان دهنده محیط قلیایی و مقدار پایین تر از 7 اسیدی بودن محیط را نشان می دهد. بعد از اندازه‌گیری دقیق مقدار PH آب، اکنون باید برای حفظ کیفیت آب مقدار PH را با استفاده از مواد شیمیایی مختلف به حد تعادل برسانید.

نحوه تنظیم میزان PH آب استخر

با افزودن مواد شیمیایی، می‌توان محدوده PH آب استخر را در بازه استاندارد یعنی 7.2 تا 7.8 برای استخر های کلردار و 7.2 تا 8 برای استخرهای برم دار تنظیم کنیم.  اما باید بدانید که برای تنظیم PH آب باید از هر دو ماده کاهنده و افزاینده استفاده کنید تا سطح PH آب ثابت نگه داشته شود.

هرگاه با اضافه کردن مواد شیمیایی، PH آب تغییر چندانی نکند نشان دهنده سطح بسیار بالای قلیائیت آب است. در این صورت ابتدا باید سطح قلیائیت آب را با پودر کاهش دهنده PH، کاهش دهید، سپس در صورت نیاز از اسید استفاده نمایید. در جدول زیر برخی از مواد شیمیایی که برای تنظیم PH، در استخرها مورد استفاده قرار می‌گیرند آورده شده است.

خواص مواد شیمیایی تنظیم‌کننده PH آب

برای تنظیم میزان PH آب، باتوجه ‌به قلیایی یا اسیدی بودن آب، باید اقدامات متفاوتی انجام داد. در ادامه خواص برخی از مواد شیمیایی تنظیم‌کننده Ph آب را بررسی می‌کنیم.

استفاده از اسید هیدروکلریک یا سولفات سدیم: این دو ماده مکانیزم اثرگذاری مشابهی دارند و باعث کاهش میزان PH آب می‌شوند. اما مقدار استفاده آنها متفاوت است. مثلاً برای کاهش سطح قلیایی آب به میزان 0.1 الی 0.3 ، به ازای هر ده هزار لیتر آب استخر بایستی 100 میلی لیتر اسید هیدروکلریک (جوهر نمک) استفاده کنید در حالیکه اگر بخواهید با اسید سولفوریک(اسید خشک)، PH همین مقدار آب را کاهش دهید باید 120 گرم از این ماده را به آب اضافه نمایید.

استفاده از اسید بوریک: اسید بوریک یکی از مواد مؤثر و مفید برای تنظیم مقدار PH آب استخر است. این اسید یک ماده جامد سفیدرنگ است. معمولاً کریستال‌های جامد اسید بوریک را با نمک بوراکس مخلوط می‌کنند و یک بافر تشکیل می‌دهند. سپس از این محلول برای تنظیم بافر آب در استخر استفاده می‌نمایند.

استفاده از بی‌کربنات سدیم برای کنترل PH آب استخر: بی‌کربنات سدیم یک ماده قلیایی محسوب می‌شود. با اضافه‌کردن این ماده به آب استخر، می‌توانید خاصیت اسیدیته آب را کاهش دهید. البته افزودن مقدار زیادی از این ماده به آب باعث ایجاد رسوب در استخر می‌شود.

استفاده از سدیم هیدروکسید: یکی دیگر از موادی که می‌توانید از آن برای تنظیم PH آّب استفاده کنید، سدیم هیدروکسید است. با افزودن این ماده به آب می‌توانید خاصیت اسیدی آب را کاهش دهید. بهتر است در هنگام استفاده از این ماده دقت کنید؛ زیرا مقدار کم آن باعث افزایش بیش از حد PH می‌گردد. به‌خاطر همین موضوع سدیم هیدروکسید کمتر مورد استفاده قرار می‌گیرد.

استفاده از کلرید کلسیم: کلرید کلسیم یکی از موادی است که به‌عنوان کاهنده PH مورد استفاده قرار می‌گیرد. این ماده درعین‌حال که باعث کاهش PH آب می‌شود، سختی آب را افزایش می‌دهد؛ بنابراین متخصصین توصیه می‌کنند، در مناطقی که سختی آب زیاد است از این ماده استفاده نشود. از طرف دیگر در مناطقی که سختی آب پایین است استفاده از کلرید کلسیم یک تیر و دو نشان است، زیرا سختی آب را افزایش و PH آب را کاهش می‌دهد.

اگر تمایل دارید درخصوص نحوه محاسبه حجم آب استخر و فرمول محاسبه آن اطلاعاتی کسب کنید پیشنهاد می کنیم به مطالعه مقاله ” آب استخر اسیدی است یا قلیایی” بپردازید.

چگونه PH آب استخر را پایین بیاوریم؟

اگر میزان PH آب بیشتر از 8 باشد. بدین معنی است که آب خاصیت قلیایی یا بازی دارد در نتیجه برای حفظ تعادل آب باید PH آب استخر را کاهش دهیم برای این کار می‌توانید از روشهای زیر استفاده نمایید:

1. افزودن اسید مرکب: برای کاهش PH آب می‌توانید از ترکیبات حاوی اسید یا اسید مرکب استفاده کنید. البته این کار را باید به‌آرامی و بااحتیاط انجام دهید تا PH به حد مطلوب کاهش یابد.
2. استفاده از اسید سولفاتیک: یکی از موادی که می‌تواند PH آب را کاهش دهد اسید سولفاتیک است. این اسید را باید به‌تدریج و بااحتیاط به آب استخر اضافه کنید.
3. استفاده از CO2: اضافه‌کردن گاز دی‌اکسیدکربن می‌تواند آب را از حالت قلیایی خارج نماید. برای این کار می‌توانید از دستگاه‌های خودکاری که گاز CO2 را به آب استخر تزریق می‌کنند استفاده نمایید.
4. تعویض آب: اگر PH آب بسیار بالا باشد و کاهش آن به‌سختی انجام شود و یا روش‌های دیگر به کاهش PH آب کمک نکنند، در این صورت باید تمام و یا بخشی از آب استخر را تخلیه نمایید و آب تازه با PH پایین‌تر به استخر اضافه کنید. این کار باعث تعادل مجدد آب استخر می‌شود.
5. تهویه مناسب: فراموش نکنید که تهویه مناسب کمک زیادی به متعادل ماندن آب استخر می‌کند. اگر تهویه استخر به‌درستی کار نمی‌کند حتماً آن را بررسی و تعمیر نمایید.

نکاتی در مورد قلیائیت آب استخر

• قلیائیت آب با اندازه‌گیری موادی مانند کربنات‌ها، بی‌کربنات‌ها و هیدروکسیدها مشخص می‌شود.
• هنگام افزودن مواد بازی، باید ابتدا آن را به نسبت یک به ده، در آب حل نمایید و سپس ‌آرام آرام، به آب استخر اضافه کنید. واردکردن یکباره مواد بازی به آب، باعث تغییر رنگ آب می‌شود.
• مواد قلیایی مانعی در برابر تغییر ناگهانی PH آب استخر هستند.
• کاهش میزان قلیائیت آب استخر، علاوه بر اینکه، تعادل PH آب را بر هم می‌زند، باعث ایجاد خوردگی سطوح بتی و ازبین‌بردن رنگ استخر می‌شود.
• در صورت بالابودن میزان قلیائیت، آب استخر کدر شده و در برخی نقاط استخر، رسوب دیده می‌شود.
• در صورت حفظ قلیائیت آب در محدوده ایده‌آل، با اضافه‌شدن مواد شیمیایی و آلاینده‌های مختلف به آب از نوسان pH ، جلوگیری می‌شود.
• میزان قلیائیت آب استخر، هرگز نباید کمتر از 80 PPM باشد. زیرا در این صورت PH آب دائماً نوسان می‌کند.
• پس از واردکردن مواد بازی به استخر، باید چند ساعتی صبر کنید تا شرایط استخر پایدار شود، سپس برای اندازه‌گیری مجدد PH آب اقدام نمایید.
• هر چه میزان قلیائیت آب بالاتر باشد، درصد کلر کمتری به‌عنوان کلر آزاد در آب استخر وجود خواهد داشت. در نتیجه باید کلر بیشتری جهت ضدعفونی، به آب استخر تزریق شود.

نتیجه‌گیری

برای حفظ تعادل شیمیایی آب استخر، باید میزان PH موجود در آب استخر به طور منظم آزمایش شود و در صورت پایین‌بودن و یا بالابودن PH آب باید از مواد شیمیایی مناسب برای تنظیم آن استفاده کرد.

اگر PH آب کمتر از 7.2 باشد، آب استخر باعث آسیب پوستی و سوزش چشم، شناگر می‌شود، همچنین جلبک‌ها در آب استخر رشد خواهند کرد و اگر PH آب بیشتر از 7.8 باشد، آب برای موها و پوست بدن مضر خواهد بود.

البته بالا بودن PH باعث تغییر رنگ و کدر شدن آب نیز می‌شود. بنابراین بهتر است استخری را برای شنا کردن انتخاب نمایید که دارای سیستم تصفیه آب و دستگاه تنظیم PH آب استخر باشد. برای انتخاب یک استخر بهداشتی و استاندارد، می‌توانید به سایت برکه مراجعه کنید.

سؤالات متداول